همشهری آنلاین - بهاره خسروی : سال ۱۸۵۷ بود که باشگاه شفلید در انگلستان تأسیس شد و دو سال بعد به واسطه همین باشگاه قوانین جدید فوتبال میان ورزشکاران این رشته مهیج باب شد و در سال ۱۸۶۳ هم اتحادیه فوتبال انگلستان شکل گرفت و فوتبال مدرن رونمایی شد. البته اگر به برگهای تقویم تاریخ سرک بکشیم، مردم دنیا از خیلی قبلتر از این تاریخ هم پا به توپ و فوتبالی بودند. برای مثال دو هزار سال پیش چینیها ورزشی به نام تسوجو داشتند. ابزار این ورزش وسیله گردی بود که به آن پا میزدند. اما چه شد توپ، این بازی محبوب دوست داشتی به زمین ایران افتاد حکایت جالبی دارد.
قصه های تهران را در اینجا بخوانید
انگلیسیهای پا به توپ در میدان مشق
بازهم به قول به ایرج پزشکزاد دایی جان ناپلئون کار، کار انگلیسهاست. در روزگاری که هنوز خبری از زمینهای چمن و استادیومها چندمنظوره نبود، میدان مشق محل تمرین و بازی اجنبیها شد. با این اوصاف، نخستین زمین فوتبال تهران همین میدان مشق بود. کارکنان سفارت انگلستان در تهران و دیگر انگلیسیهای ساکن تهران در میدان مشق برای نخستین بار در تهران به بازی فوتبال پرداختند. با روی کارآمدن محمدعلیشاه، انگلیسیها محل بازی خود را تغییر دادند و آن را به مجاورت حصار ناصری در شمال ضلع سفارت انگلیس در خیابان فردوسی فعلی انتقال دادند.
«داریوش شهبازی» در کتاب «برگهایی از تاریخ تهران» در این باره نوشته است: «پس از مرگ مظفرالدین شاه، انگلیسیها محل بازی خود را تغییر دادند و آن را به مجاورت حصار ناصری در ضلع شمال سفارت انگلیس در خیابان فردوسی انتقال دادند، اما هنوز این بازیها و آن زمینها برای مردم تهران رسمیت نداشت، تا اینکه سرانجام در واپسین سالهای قرن سیزدهم خورشیدی، وقتی احمد شاه داشت آخرین سالهای سلطنت خود و سلسله قاجاریه را سپری میکرد، در جنوب اراضی بهجتآباد در ضلع شمالی حصار ناصری، خیابان انقلاب، حوالی دبیرستان البرز (دانشگاه امیرکبیر) به وسیله کمپانی «لنج» نخستین زمین فوتبال شهر تهران ساخته شد. این زمین با دروازههای قانونیاش، کاملاً با زمینهای امروزی فوتبال مطابقت داشت.»
اما تهرانیها پیش از حضور انگلیسیها در این بازی ید طولایی داشتند، مرحوم «جعفر شهری» درباره نخستین توپهای بازی بچهها در تهران قدیم روایت میکند: «بچهها از مثانه گاو و رشتههای پارچههای کهنه فشرده که درهم میپیچیدند توپ میساختند و به بازی میپرداختند.»
ایران صاحب فدارسیون فوتبال میشود
تقریباً در سالهای نخست سده سیصد بود که تهرانی پا به توپ شدند و تیمهایی بهعنوان منتخب تهران را برای بازیهای ملی تشکیل دادند. اما این تیمها چندان قوی و منسجم نبودند و از آنها بهعنوان تیمملی نمیشد یاد کرد چرا که اساساً در ایران فدارسیون فوتبالی نبود. هنوز ایرانیها در فیفا جایی نداشتند. این ماجرا تا سال ۱۳۱۰ ادامه داشت.
با تغییر ساختارهای حکومتی و نشستن رضا خان بر مسند قدرت سال ۱۳۱۳ به «علیاصغر حکمت» وزیر معارف دستور میدهدتا سازمان پیشاهنگی و تربیتبدنی ایران را راهاندازی کند. سه سال بعد سال ۱۳۱۶ «حسین صدقیانی» یکی از بهترین فوتبالیستهای یا با زبان فوتبالیهای از لژیونرهای معروفی که سابقه بازی در تیمهای رویال «شارلوا بلژیک» و «راپید وین» اتریش را داشت مسئولیت اداره تیمهای فوتبال را برعهده گرفت.
وقتی فیفا ایران را شناخت
فوتبال ایران سال ۱۳۱۸ با ساخت ورزشگاه امجدیه بهعنوان نخستین ورزشگاه مدرن و دارای جایگاه برای تماشاگران در تهران جان گرفت. این ورزشگاه تاریخی پرستاره محلی برای برگزاری منظم بازیهای ملی و باشگاهی فوتبال در تهران و باعث رشد تیمملی فوتبال ایران شد.
شهریور ۱۳۲۰ درست زمانی آتش جنگ جهانی دوم در حال گرم شدن بود تیمملی ایران در عرصه بینالمللی دیده شد و به دعوت دولت افغانستان برای حضور در جام استقلال افغانستان و انجام چند بازی دوستانه به این کشور سفر کرد. بازی ایران برابر تیمملی فوتبال افغانستان در کابل از نظر فیفا نخستین بازی رسمی ایران است. بازی که هدایت تیم را «حسین صدقیانی» عهدهدار بود. اعضای این تیم بیشتر را بازیکنان مشهدی و تعدادی از تهرانیها تشکیل میدادند. این بازی که در حضور محمد ظاهر شاه، شاه وقت افغانستان و با حضور ده هزار تماشاچی برگزار شد با نتیجه مساوی صفر بر صفر به پایان رسید
نظر شما